Volkssterrenwacht De Jager - Texel
  Het laatste nieuws:
Lezing door Prof. Ed v/d Heuvel (Universiteit van Amsterdam) – 5 april 2024 20:00 uur Sterrenzaal bij Ecomare
Titel: Het in kaart brengen van de zuidelijke sterrenhemel en de Nederlandse ontdekking van Australië

Samenvatting: Op 2 april 1595 vertrokken vier schepen vanaf de rede van Texel voor de eerste “Schipvaert” naar Indië, onder leiding van Cornelis de Houtman en o.m. diens broer Frederick en Pieter Keyser.
Een belangrijke inspirator voor deze reis was Petrus Plancius, een uit Brussel gevluchte Calvinistische dominee, geograaf, cartograaf en astronoom. Vóór het vertrek gaf hij Pieter Keyser en enkele andere zeelieden instructies in het meten van de posities en helderheden van sterren en droeg hen op om tijdens de reis de zuidelijke sterrenhemel in kaart te brengen. Pieter Keyser bracht als eerste nauwkeurig de posities van 135 heldere sterren rond de zuidelijke hemelpool in kaart, daarbij geassisteerd door Frederick de Houtman, die na de dood van Keyser hiermee doorging. Bij terugkeer gaf de Houtman de door Keyser gemeten posities en helderheden van de 135 sterren aan Plancius, die ze rangschikte in 12 door hem naamgegeven nieuwe sterrenbeelden. Deze sterrenbeelden en hun namen worden ook tegenwoordig nog altijd gebruikt. Op een volgende reis werd Frederick de Houtman in 1599 gevangen genomen door de Sultan van Atjeh, terwijl zijn broer Cornelis sneuvelde. Tijdens zijn twee jaar gevangenschap maakte hij het eerste Maleis-Nederlandse woordenboek en in de appendix van dit boek, dat in 1603 in Amsterdam gedrukt werd, nam hij de posities op van 303 zuidelijke sterren die hij, naar eigen zeggen, zelf gemeten had tussen 1595 en 1601 (107 ervan waren al aan Ptolemeaus bekend).
Het schip “Duijfken” dat aan de eerste Schipvaert had meegedaan, maakte een latere reis richting Nieuw Guinea onder leiding van Willem Janszoon. In 1606 zette zijn bemanningsleden voet aan wal in Australië, als eerste Europeanen ooit. In de eeuw hierna werd door Nederlandse schippers een groot deel van de kust van van dit “Nieuw Holland” in kaart gebracht. Abel Tasman ontdekte in 1642 op zoektocht naar een zeeweg naar Chili het eiland Tasmanië en Nieuw Zeeland.
Toegang € 5,00 inclusief koffie of thee. Donateurs en leerlingen OSG zijn gratis.
Aanmelden of reserveren is niet nodig.

Sterren: “Zien, horen en Voelen”
Prof. Dr. Walter van Rensbergen, Vrije Universiteit van Brussel
op 19 oktober 2018 om 20:00 uur in de Sterrenzaal bij Ecomare

Tot rond het begin van de 20ste eeuw beperkte sterrenkunde zich hoofdzakelijk tot astrometrie: het zien en registreren van posities en bewegingen van hemellichten. Dit leidde al tot grote ontdekkingen zoals de heliocentrische structuur van ons zonnestelsel. Dankzij de vooruitgang van de kennis in de natuurkunde en de hiermee gepaard gaande ontwikkeling van moderne meetapparatuur kreeg men inzicht in de structuur en evolutie van de sterren. Uit een hoofdreeksster moet na verloop van tijd een Rode Reus en later een Witte Dwerg en waarom niet nog later een Neutronster of een Zwart Gat ontstaan. Op papier, tenminste.

In 1967 ontdekte Jocelyn Bell (toen 25 jaar oud) radiosignalen die hoorbaar kunnen gemaakt worden. Op deze wijze werden Neutronsterren van het papier naar de realiteit verheven.

LIGO (Laser Interferometer Gravitational wave Obseratory) voelde een deukje in zijn lange armen in 2015. Zwaartekrachtgolven die opgewekt worden door samensmeltende Zwarte Gaten hadden op dat ogenblik LIGO bereikt vanuit de verre ruimte. Op deze wijze werden Zwarte Gaten van het papier naar de realiteit verheven.

Agenda:
 Onderwerp  Datum  Tijd  Informatie 
 Kijkavond:  do 4 april 2024  20:45 - 22:15 Vroeg i.v.m. Mercurius
info reserveren
 Lezing:  vr 5 april 2024  20:00 - 22:00 Lezing door Prof Ed v/d Heuvel over de zuidelijke sterrenhemel en de ontdekking van Australië.
 Kijkavond:  do 11 april 2024  21:45 - 23:15 info reserveren
Meer agenda

 Kijkavonden:  Alleen bij helder weer en goede vooruitzichten.
 • Aanmelden voor een kijkavond:
 -  Vanwege mogelijke drukte wordt U verzocht zich (kort tevoren) aan te melden.
 -  Dit kan alleen via deze website, met de 'Aanmeldknop', die 1 dag tevoren bij Het laatste nieuws verschijnt.
 -  Aan het aanmelden zijn geen kosten verbonden.
 • Toegang tot de sterrenwacht is 10 meter rechts voorbij de hoofdingang van Ecomare, adres: Ruijslaan 92, 1796 AZ De Koog.
   Ingang van het Observatorium is via de buitentrap of met de lift via de deur rechts.
 • Toegang: €2,-- p.p. (donateurs gratis).
 • Geen kijkavonden in mei t/m augustus.
 • Honden zijn niet welkom, uitgezonderd geleidehonden.
   Zie ook het laatste nieuws bovenaan deze pagina (indien bekend).
Lezingen:  in de Sterrenzaal (zelfde lokatie als het Observatorium, door de deur rechts).
 • Toegang: €5,-- p.p. (donateurs gratis).

Objecten die in maart 2024 te zien zijn
 Emissie nevel  

M42
Orionnevel
 Open sterrenhopen 

M45
Zevengesternte

M35

M37

M52

M50

M38

M44
Kribbe

NGC-884(L) en 869(R)
H/Chi Persei

M67

M36
 Bolhopen 

M 3

M53
 Spiraalvormige sterrenstelsels 

M33
Driehoeknevel

M101

M63
Zonnebloemnevel

M94
 Sterrenstelsels 

M81

M66

M65

M51
Draaikolknevel

M82
 Planetaire nevels 

M97
Uilnevel

NGC-2392
Eskimonevel
 Supernovarestant 

M 1
Krabnevel