| Een sterrenwacht op Texel - overzicht april 2017 | ||||
|---|---|---|---|---|
| Hoe het begon …… | ||||
| Na 25 jaar Volkssterrenwacht op Texel kijken we hier eens terug naar het allereerste begin. De eerste sporen voor belangstelling in de sterrenkunde op Texel vinden we halverwege 1979, toen de Texelse Vereniging voor Weer en Sterrenkunde werd opgericht. Voorzitter was Han van Beek en als bestuursleden zien we o.a. Jan Duin, Dirk Vinke en als lid ook Kees Veth. Van deze prille vereniging verschenen enkele afleveringen van een contactblad 'Voyager', waarin al plannen voor het oprichten van een sterrenwacht met eigen observatiepost naar voren komen. Ondanks dat er wel 37 leden zijn, horen we na een paar jaar echter niets meer van deze club. | ||||
Belangstelling voor de sterrenkunde bleef op Texel wel
bestaan. In de tachtiger jaren bracht de Texelse Courant een
weekendkrant uit en daarin schreef Cees Ribbens
Op 5 maart 1992 passeerde bij notaris Boswijk de akte van oprichting van de stichting Volkssterrenwacht De Jager, getekend door Cees Ribbens als voorzitter en Hans Lobato als penningmeester, waarna de stichting werd ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Enkele weken later ontvingen we een dikke brief van de belasting: Wie was de directeur, hoeveel personeelsleden hadden we in dienst en wat was onze omzet? Hans Lobato antwoordde dat we een sterrenwacht in oprichting waren en dat we graag een donatie van de belasting zouden willen ontvangen. Daarna niets meer van hen vernomen. | ||||
| En hoe verder …… | ||||
De zoektocht naar een locatie voor de sterrenwacht bracht
ons bij de OSG in Den Burg. Boven op het dak was een
mogelijkheid, maar lichtvervuiling en de eis voor een, zeer
kostbare, stalen buitentrap maakte deze plaats onmogelijk.
Gelukkig vonden we onderdak bij Ecomare, waarmee een
samenwerkingsovereenkomst werd afgesloten ondertekend
door de toenmalige directeur Jan Kuiper. Aan de voet van
het duin werd op het terrein van Ecomare een kuil gegraven
voorzien van een betonnen borstwering en een vast statief
voor een telescoop. Dit eerste observatorium kreeg al gauw
de naam Het Zwarte Gat, waarin dankzij diverse subsidies
een fraaie C-11 spiegeltelescoop en een 20 x 100 binoculair
konden worden geplaatst.
Op 16 oktober 1993 was het zover: met veel rook opende Prof. De Jager officieel de sterrenwacht, in aanwezigheid van vertegenwoordigers van Ecomare, Gemeente, Landelijk Samenwerkende Volkssterrenwachten en de Texelse en Helderse pers. Twintig jaar lang bleef dit de plek waar we bij helder weer met de telescoop naar de sterren konden kijken. Donker was het daar wel, maar het grote nadeel was dat alle apparatuur elke keer weer opgebouwd en afgebroken moest worden. Een hele belasting en niet erg bevorderlijk voor de kwetsbare apparatuur. Voortdurend werden we achtervolgd door de wens voor een vaste behuizing met een afrolbaar dak. In 2005 en 2006 voerden we daarover verkennende besprekingen met Ecomare. Langzaam rijpten de plannen en een jaar later zag Ecomare mogelijkheden voor ons in een eventuele uitbreiding van het gebouw 'de Slinger'. Met behulp van een architect werden vele plannen en tekeningen gemaakt. Pas eind 2009 lag er een ruwe schets en begroting op tafel, waarna in 2010 het project van start kon gaan. Een projectplanning met definitieve begroting werd gemaakt en subsidie werd aangevraagd bij het Waddenfonds, STIFT en de Provincie. Eind november werd er aanbesteed, in afwachting van de vergunningen, die bijna een jaar later pas allemaal binnen waren. In oktober 2012 kon de bouw echt beginnen, de oplevering was in maart 2013. Zo stond daar, na 8 jaar brainstormen en samenwerken met Ecomare, een meer dan fantastisch gebouw, met beneden een ruime ontvangstzaal en boven een groot observatieplatform met afrolbaar dak, waar al onze instrumenten een vast en veilig onderkomen kregen. Op 24 mei 2013 werd het observatorium feestelijk geopend door Kees de Jager, samen met Cees Ribbens en Ecomare directeur Martin Froeberg. | ||||
| En intussen …… | ||||
Sinds de oprichting waren er elk jaar een aantal lezingen over
Ook het sterren kijken beleefde een gestage groei. De eerste jaren werden geplaagd door gebrek aan ervaring en aan mankracht, versterkt door de primitieve omstandigheden in het duin en de eeuwige onzekerheid over het weer. Per jaar slaagden er niet meer dan een paar kijkavonden, met bij elkaar enkele tientallen bezoekers. Maar vanaf 2006 kwam hier verandering in.
De geweldige accommodatie werd een stevige ruggensteun voor de kleine groep vrijwilligers waar dit allemaal op draait. Frans Eijgenraam maakte een fraaie website waarop al onze activiteiten zijn te vinden. Gepubliceerde Orions, resultaten van cursussen en astrofotografie, geplande activiteiten, het staat er allemaal op. Ook de verbeterde communicatie met de media begint zijn vruchten af te werpen. De afgelopen jaren waren er circa 15 geslaagde kijkavonden en even zo vele zonnekijkmiddagen per jaar. In 10 jaar tijd groeide het aantal bezoekers tot ruim 1000 in het afgelopen jaar. De Texelse sterrenwacht staat op de kaart! Met dank aan Ecomare en alle sponsors en donateurs die dit allemaal mogelijk hebben gemaakt. | ||||
| Een gedenkwaardige dag voor Volkssterrenwacht De Jager in het gebouw van Ecomare, dat vrijdag het 25-jarig jubileum vierde. Bij die gelegenheid werd het samenwerkingscontract met de Stichting Texels Museum ondertekend. | ||||
Op 5 maart 1992 tekenden Cees Ribbens en Hans Lobato
Er was veel animo voor de bijeenkomst, die circa 90 bezoekers trok. De Volkssterrenwacht mag zich in een toenemende belangstelling verheugen. In 2013 werd het nieuwe observatorium geopend, met een waarnemingsplatform en een afschuifbaar dak. Het platform biedt plaats aan tientallen mensen tegelijk en is via een lift ook bereikbaar met de rolstoel. Beneden in de Sterrenzaal onder meer een draaibare sterrenkaart en een wandschildering met planeten. Daar is ruimte om cursussen en lezingen te geven. Dinsdag werd de laatste kijkavond van dit seizoen gehouden, met onder meer een programma in het planetarium. Die trok zestig bezoekers. "We mogen niet klagen. Het leeft behoorlijk", vertelt penningmeester Hans Lobato over de opkomst. Nu het 's avonds langer licht is komen de activiteiten niet stil te liggen. In de zomer kan de zon worden bestudeerd met twee zonnekijkers. Dankzij speciale filters op de telescopen kan het witte licht en de atmosfeer van de zon worden bekeken. De Volkssterrenwacht organiseert regelmatig kijkavonden en andere bijeenkomsten. Deze worden aangekondigd in deze krant en het laatste nieuws staat op deze website (www.oriontexel.nl). Het artikel is overgenomen uit de Texelse Courant van 7 april 2017 |
